هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین میزان ربط تصاویر بازیابی شده در موتورهای کاوش برگزیده مبتنی بر زبان فارسی است.

روش/رویکرد: این پژوهش از نوع کاربردی است، که در آن از روش پیمایشی- تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دو موتور کاوش معمولی گوگل و بینگ و موتور کاوش معنایی داکداکگو است که در زمرهء موتورهای کاوش پراستفاده هستند و قابلیت جستجوی تصاویر به زبان فارسی را نیز فراهم نمودهاند. برای گردآوری داده ها، سیاهه محقق ساخته تهیه شد. داده های پژوهش از طریق جستجوی واژه های سیاهه ارزیابی در موتورهای کاوش برگزیده و تعیین میزان نتایج مرتبط توسط پژوهشگر بدست آمد. سپس جامعیت و مانعیت نتایج جستجو در هر موتور کاوش محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از انواع فنون آماری توصیفی به همراه آزمون فریدمن، کلموگروف-اسمیرنوف، شاپیرو-ویلک و کروسکال-والیس استفاده شد.

یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد موتورهای کاوش گوگل، بینگ و داکداکگو، نسبت به ویژگی های نوشتاری و معنایی زبان فارسی توجه کافی ندارند و بسیاری از این ویژگی ها را در هنگام جستجو و بازیابی تصاویر نادیده میگیرند. بخشی از این عملکرد به وجود ویژگی های خاص، پیچیدگی ها و ظرایف زبانی در زبان فارسی برمیگردد و بخشی دیگر به روبات یا عنکبوت موتورهای کاوش، که هرکدام طبق پیش فرض هایی که برای آنها تعریف شده است، واژه ها را شناسایی کرده و در پایگاه خود، نمایه میکنند. نتیجه گیری: در پژوهش حاضر، موتور کاوش گوگل از جامعیت و مانعیت بالاتری نسبت به دو موتور کاوش دیگر برخوردار است و علیرغم ادعای موتورهای کاوش معنایی مبنی بر فراهم آوری اطلاعات مرتبط تر نسبت به دیگر موتورهای جستجو، موتور کاوش داکداکگو عملکرد مطلوبی در زمینه بازیابی تصاویر مرتبط با بخش نوشتاری و معنایی زبان فارسی از خود نشان نداد. همچنین بین میزان جامعیت و مانعیت سه موتور کاوش مورد پژوهش اختلاف معناداری وجود دارد.

.

کارشناسی ارشد-1400

.
رشته: علم اطلاعات و دانش شناسی - مدیریت اطلاعات
.
پدیدآور: بنت الهدی خبازان
.
استاد راهنما: یعقوب نوروزی
.
استاد راهنما: هدی هماوندی
.
دانشگاه قم، دانشکده ادبیات و علوم انسانی

.